WSKAZÓWKI DO PRACY
Z DZIECKIEM O OBNIŻONYCH MOŻLIWOŚCIACH INTELEKTUALNYCH
Organizując pracę
z dzieckiem o obniżonej sprawności intelektualnej nauczyciel
powinien pamiętać o realizacji pewnych konkretnych zadań, które
obejmują: stymulowanie ogólnego rozwoju dziecka;
- wyrównywanie dysharmonii rozwojowych, korygowanie zaburzonych funkcji, a tym samym ułatwienie dziecku opanowania umiejętności czytania i pisania;
- ułatwienie dziecku opanowania tych wiadomości, umiejętności, które są przewidziane programem nauczania;
- zapobieganie powstawaniu wtórnych zaburzeń emocjonalnych w zachowaniu;
- wyrobienie u dzieci ty cech osobowości, które warunkują dalsze samodzielne funkcjonowanie w systemie szkolnym; rozbudzanie zainteresowań i wyrobienie właściwej motywacji do nauki.
W
indywidualnej pracy rewalidacyjnej powinien pamiętać o
przestrzeganiu :
- indywidualizacji środków i metod oddziaływania rewalidacyjnego;
- powolnego opanowania trudności w opanowywaniu technik szkolnych uwzględniając złożoność procesu czytania i pisania oraz wyuczalność dziecka;
- korekcji zaburzeń, ćwiczenie funkcji psychofizycznych najgłębiej zaburzonych i najsłabiej opanowanych umiejętności;
- kompensacji zaburzeń - łączenie ćwiczeń funkcji zaburzonych z ćwiczeniami funkcji niezaburzonych;
- systematyczności i ciągłości oddziaływania.
Ćwiczenia do
indywidualnej pracy z dzieckiem powinny być różnorodne i obejmować
wszystkie sfery psychofizyczne:
- ćwiczenia sprawności ruchowej i orientacji przestrzennej, koordynacji wzrokowo - - słuchowo - ruchowej, sprawności manualnej jako przygotowanie do nauki pisania;
- ćwiczenia analizy i syntezy wzrokowej, pamięci wzrokowej, orientacji wzrokowo - - przestrzennej na materiale konkretnym i literowym;
- ćwiczenia percepcji słuchowej, analizy słuchowej, pamięci słuchowej, koordynacji słuchowej i orientacji czasowo- przestrzennej;
- ćwiczenia analizy i syntezy wzrokowej i słuchowej oparte na materiale literowym / ćwiczenia w czytaniu i pisaniu /;
- kształtowanie pojęć matematycznych.
KONTROLA I OCENA
OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
W przypadku dzieci
ze sprawnością intelektualną niższą od przeciętnej konieczne
jest dostosowanie zarówno w zakresie formy, jak i treści wymagań.
Obniżenie kryteriów jakościowych nie może zejść poniżej
podstawy programowej. Zmiany jakościowe w zakresie wymagań
programowych powinny być takie, aby w przyszłości pozwalały tym
dzieciom na opanowanie wymagań zasadniczej szkoły zawodowej
ogólnodostępnej. Wymagania co do formy przekazywania wiedzy mogą
obejmować m.in.:
- omawianie niewielkich partii materiału i o mniejszym stopniu trudności,
- pozostawianie więcej czasu na jego utrwalenie,
- podawanie poleceń w prostszej formie, unikanie trudnych, czy bardzo abstrakcyjnych pojęć,
- częste odwoływanie się do konkretu, przykładu,
- unikanie pytań problemowych , przekrojowych,
- wolniejsze tempo pracy,
- szerokie stosowanie zasady poglądowości,
- zadawanie do domu tyle ile dziecko jest w stanie wykonać samodzielnie.
W stosunku do dzieci
o obniżonych możliwościach intelektualnych zalecenie o
dostosowaniu wymagań daje nauczycielowi możliwość postawienia
oceny dopuszczającej, gdy na koniec semestru grozi uczniowi ocena
niedostateczna. Zalecenia tego nie można jednak traktować jako
równorzędnego z nakazem promowania, bowiem to jest zależne od
decyzji rady pedagogicznej po uwzględnieniu różnych kryteriów
wraz z wkładem pracy dziecka. Na czym w praktyce powinno polegać
"dostosowanie wymagań edukacyjnych" w zależności od
rodzaju dysfunkcji?
Dysgrafia,
czyli brzydkie nieczytelne pismo. Dostosowanie wymagań powinno
dotyczyć formy sprawdzenia wiedzy a nie treści. Wymagania
merytoryczne co do oceny pracy pisemnej powinny być ogólne, takie
same, jak dla innych uczniów, natomiast sprawdzenie pracy może być
niekonwencjonalne. Np. jeśli nauczyciel nie może odczytać pracy
ucznia, może go poprosić , aby uczynił to sam lub przepytać
ustnie z tego zakresu materiału. Może też skłaniać ucznia do
pisania drukowanymi literami lub na komputerze.
Dysortografia,
czyli trudności z poprawna pisownią pod względem ortograficznym,
fonetycznym, interpunkcyjnym itd. Dostosowanie wymagań głównie
dotyczy formy sprawdzania i oceniania wiedzy z tego zakresu. Zamiast
klasycznych dyktand można robić sprawdziany polegające na : -
uzasadnianiu pisowni wyrazów odwołując się do znajomości zasad
ortograficznych, - ocenianiu odrębnie merytorycznej strony pracy i
odrębnie poprawności pisowni, nie wpisując tej drugiej oceny do
dziennika. W żadnym wypadku dysortografia nie uprawnia do zwolnienia
ucznia z nauki ortografii i gramatyki.
Dysleksja,
czyli trudności w czytaniu. Nauczyciel widząc trudności dziecka
może :
- odpytać go czytania na osobności, a nie przy całej klasie,
- nie ponaglać, nie krytykować, nie zawstydzać,
- nie mobilizować stwierdzeniami: "jak się postarasz, to będzie lepiej",
- nie zadawać do domu obszernych czytanek do opanowania.
Dyskalkulia,
czyli trudności w liczeniu. Oceniamy przede wszystkim tok
rozumowania, a nie techniczną stronę liczenia, uczeń ma bowiem
skłonność do przestawiania kolejności cyfr w liczbie i przez to
jej zapis jest błędny. Zły wynik końcowy wcale nie świadczy o
tym, że dziecko nie rozumie zagadnienia. Dostosowanie wymagań
będzie więc dotyczyło tylko formy sprawdzenia wiedzy poprzez
koncentrację na prześledzeniu toku rozumowania w danym zadaniu i
jeśli jest on poprawny - wystawienie uczniowi oceny pozytywnej.
Podsumowując
chciałabym podkreślić, iż żadna ocena nawet ta najwyższa nie
jest w stanie zapewnić doznań , jakie odczuwa dziecko mające
trudności w nauce, bądź dziecko o ograniczonych możliwościach
intelektualnych /wbrew pozorom często mające świadomość sowich
braków/ jak życzliwość, atmosfera spokoju, zrozumienie i
akceptacja ze strony nauczyciela. Emocjonalna wrażliwość tych
dzieci skrywana pod cienkim płaszczem lekceważenia, bądź
arogancji sprawia, że są one bardzo podatne na przeżycia stresowe
zwłaszcza w związku z niewłaściwym stosunkiem wyśmiewających
się z nich rówieśników, pokazujących swą wyższość umysłową.
Wobec tego w ocenach dziecka o obniżonym poziomie umysłowym winny
przeważać oceny pozytywne, gdyż tylko takie spełnią funkcję
wychowawczą, dydaktyczną, społeczną i rewalidacyjną. Ocena
negatywna często pogłębia bierność ucznia i brak wiary we własne
siły. Ponadto ocena taka jest oznaką, iż dziecko nie jest w stanie
podołać narzuconym mu przez nauczyciela wymaganiom, co nasila u
niego kompleks niepełnowartościowości, a nauczycielowi sugeruje
nieumiejętne dostosowanie wymagań względem ucznia. Tak więc
specyfika oceniania tych dzieci w warunkach szkoły masowej polega na
przesunięciu punktu ciężkości z funkcji dydaktycznej na funkcję
wychowawczą i rewalidacyjną.
http://www.sp2.rabka.pl/publikacje/filas/mariola4.html
Mariola Filas
ŹRÓDŁO: http://www.sp2.rabka.pl/publikacje/filas/mariola4.html
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz