poniedziałek, 24 października 2016

ROZWÓJ KREATYWNOŚCI POPRZEZ TANIEC. (LABAN)

METODA GIMNASTYKI TWÓRCZEJ RUDOLFA LABANA

Twórcą metody gimnastyki twórczej, zwanej również metodą improwizacji ruchowej czy nowoczesnym tańcem wychowawczym był Rudolf Laban. Powstała ona w opozycji i w akcie protestu wobec ruchu odwzorowywanego, wykonywanego na komendę i polega na ruchu podejmowanym zgodnie z własną inwencją, fantazją i doświadczeniem. Zgodnie z tą koncepcją ćwiczenia gimnastyczne powinny mieć formę zadań otwartych, które zapewniają swobodę i możliwość decydowania o sposobie wykonywania ruchu, a tym samym wyrażania swojej indywidualności.


Podczas zajęć prowadzonych metodą Labana obowiązują zasady:

  • każdy ćwiczący wykonuje zadania ruchowe na swój sposób ( bez pokazu),moja kinosfera
  • zajęcia prowadzone są w luźno ustawionej grupie, a pozycja wyjściowa do ćwiczeń jest dowolna dla każdego dziecka,
  • elementem towarzyszącym wykonywaniu zadań ruchowych może być muzyka.
Tematyka ruchu dotyka 16 podstawowych tematów. Za przykład zadań ruchowych dotyczący
pięciu zasadniczych tematów posłużą nam  przykładowe ćwiczenia w obrębie każdego z nich:


1. Wyczucie (świadomość) własnego ciała. 

- Gąsienica - leżenie przodem, dzieci pokazują jak porusza się gąsienica;

- Słoń, wróbel, kot... - naśladowanie ruchem wymienionych zwierząt (pokażcie jak porusza się kot, który próbuje upolować mysz);

- Kwiatek - dzieci pokazują jak rozwija się kwiatek, gdy świeci słońce i jak się zamyka, gdy słońce zachodzi;
- Dotykanie jedną częścią ciała do drugiej, np.: łokieć wita się z piętą, czoło wita się z kolanem, nos wita się z ręką.


2. Wyczucie ciężaru i czasu. 

- Piłka - dzieci pokazują jak odbija się ciężka piłka, a jak lekka dmuchana;

- Film - dzieci pokazują jak zachowują się ludzie na filmie, który jest przyśpieszony, a jak na filmie zwolnionym;

- Chwytanie baniek mydlanych, opadających liści lub, piórek.



3. Wyczucie przestrzeni. 

- Pułapka - dzieci wyobrażają sobie, że ich buty przykleiły się do podłogi, należy spróbować je 'odkleić';

- Motylki - dzieci pokazują jak fruwają motylki;

- Rysunki - przy muzyce dzieci rysują w powietrzu dowolne figury, następnie poruszają się po sali wg narysowanego przez siebie projektu.

 4. Rozwijanie wyczucia płynności ruchu i ciężaru ciała w przestrzeni i czasie.
- Pszczoły - (przy muzyce) slalom między kwiatkami;

- Wiatr - dzieci pokazują jak porusza się człowiek idący pod wiatr i jak idący z wiatrem;

- Swobodny taniec przy muzyce na pauzę przyjęcie zastygłej pozycji ciała.


 5. Adaptacja ruchów własnych do ruchów partnera lub grupy. - Lustro (w parach) - jedno dziecko wykonuje dowolne ruchy, drucie stojące naprzeciw niego powtarza je wiernie(zmiana ról);
- Taniec - dzieci tańczą przy muzyce, na pauzę dowolną częścią swojego ciała starają się dotknąć dziecka stojącego najbliżej.


 

Przy konstruowaniu toku zajęć obowiązują trzy zasady:
1. Zasada wszechstronności.
2. Zasada naprzemienności wysiłku i rozluźnienia. ( jak we wcześniej wspomnianej relaksacji)
3. Zasada stopniowania trudności.


W tej koncepcji wychowania fizycznego dziecko ćwiczy to, na co ma ochotę i na co je stać. Liczy wyłącznie na siebie, ponieważ nikt niczego mu nie narzuca, ale i nikt mu nie pomaga.

Założeniem gimnastyki twórczej Rudolfa Labana jest wiązanie ruchu ze słowem, rytmem i muzyką. Nauczyciel podczas zajęć nawiązuje do pór roku, ważnych wydarzeń, wykorzystuje znane dzieciom piosenki i wierszyki. Różnorodność form ruchowych oraz sposób zajęć stwarza dzieciom możliwość twórczego działania. Sprzyja temu atmosfera towarzysząca zajęciom: swoboda, humor, śmiech. Rudolf Laban duży nacisk kładł nie na efekt, lecz na sposób wykonania, tworzenia przez dziecko ruchu. Dziecko podczas zajęć jest jednocześnie aktorem i autorem.

Opracowała:

Justyna Kucharska





 W swoich założeniach metoda nawiązuje do Rozwijającego Ruchu w/g W. Sherborne.

http://www.sherborne-international.org/home/

piątek, 21 października 2016

Reedukacja posturalna, czyli wpływ postawy na funkcjonowanie człowieka. Dr Wilczyński


Dr Jacek Wilczyński 

NEUROFIZJOLOGICZNE PODSTAWY REEDUKACJI POSTURALNEJ.

Utrzymywanie zrównoważonej postawy przez człowieka jest specyficzną czynnością ruchową, wymagającą precyzyjnej współpracy wszystkich segmentów ciała w wyniku działania procesów dynamicznych przebiegających poza świadomością. Pośrednikiem w tej rejestracji oraz przetwarzaniu sygnałów aferentnych i generacji decyzji w drogach eferentnych jest OUN. Wymaga to stałej współpracy układów sensorycznych: proprioceptywnego, przedsionkowego, wzrokowego, słuchowego oraz ekstero i mechanoceptorów rejestrujących odchylenia rzutu środka masy ciała od wartości zadanej z układem wykonawczym realizującym korekcje minimalizujące te odchylenia . Można powiedzieć, że człowiek utrzymuje równowagę dzięki pracy mięśni szkieletowych pod kontrolą układu nerwowego. Układ nerwowy na podstawie otrzymanych informacji rekrutuje jednostki motoryczne, dobiera wartości progowe pobudzenia poszczególnych mięsni, ustala zasady ich koordynacji oraz wpływa na charakterystykę ruchu za pomocą procesów pobudzania i hamowania. Wszystkie te wpływy powodują zmiany w lepko-sprężystych własnościach całego ciała, wykonującego charakterystyczne ruchy oscylacyjne (wychwiania) podczas stania swobodnego .
           Przez równowagę człowieka należy rozumieć zdolność utrzymywania rzutu środka masy ciała (center of gravity - COG) wewnątrz powierzchni podparcia, wyznaczonej z grubsza przez obrys stóp. Jest to właściwość czysto funkcjonalna, mierzona na podstawie rejestracji sygnału reprezentującego przemieszczenia COG (tzw. kołysanie postawy). Stabilność postawy ciała jest pojęciem znacznie bardziej złożonym, związanym z możliwościami oraz własnościami dynamicznymi i charakterystyką wszystkich układów zaangażowanych w utrzymywanie równowagi. Dotyczy to przede wszystkim sprawności aparatu ruchu, szybkości reakcji i podejmowania decyzji oraz umiejętności prawidłowej analizy sprzecznych informacji o aktualnym stanie ciała, obejmujących położenie jego segmentów oraz ich prędkość i przyspieszenie .
    Mechanizmy kontroli postawy ciała człowieka nie zostały dotąd dostatecznie poznane. Tworzone są jednak ich hipotetyczne modele. W ostatnich latach do analizy postawy ciała zastosowano bardziej złożony aparat matematyczny. Typowy zapis rejestrowanych przez platformę posturograficzną wychwiań przypomina błądzenie przypadkowe. Wstępna analiza kształtu posturogramu pozwala stwierdzić, że sygnał ten oprócz stacjonarnej, niezależnej składowej szybkozmiennej zawiera trendy stochastyczne (składowe wolno-zmienne). Obecność składowej szybkozmiennej jest podyktowana istnieniem szumu w układzie kontroli postawy i występuje tylko w aktywności nerwowo-mięśniowej człowieka !
           James Collins opisuje wychwiania jako skorelowane błądzenie z dwoma charakterystycznymi regionami: krótszym, w którym trajektoria wychwiań jest skorelowana dodatnio, tzn. tendencja z przeszłości jest kontynuowana w przyszłości, oraz dłuższym - z korelacją ujemną, czyli bez kontynuacji trendu. Każdemu z tych regionów Collins  przyporządkowuje inny typ sterowania. W krótszym jest to sterowanie typu zamkniętej pętli (close loop control), podczas gdy drugiemu przypisuje się sterowanie typu otwartego (open loop control). Granica podziału obydwu regionów jest czułym wskaźnikiem wydolności układu posturalnego .

BIOFEEDBACK NA PLATFORMIE POSTUROLOGICZNEJ

    Sprzężenia zwrotne (feedback) w regulacji postawy ciała polegają na tym, że przyjęcie jakiegoś układu ciała jest źródłem pobudzenia określonych receptorów (głównie proprioreceptorów), co na drodze odruchowej powoduje zmianę tego układu, lecz reakcja ta powoduje kolejne pobudzenie i kolejną zmianę układu. System taki działa jak gdyby po pętli. Zastępcze sprzężenie zwrotne oznacza dostarczanie bieżących informacji o przebiegu ruchu lub o aktualnym układzie ciała inną niż normalnie drogą. Najczęściej zamiast informacji proprioceptywnych wykorzystuje się np. informacje wzrokowe bądź słuchowe. Jest to procedura dość często stosowana w rehabilitacji, w sytuacjach, gdy doznania proprioceptywne są niewłaściwe lub niedostateczne, by spowodować poprawny przebieg ruchu bądź przyjęcie właściwego układu ciała. W metodzie biofeedback największe znaczenie ma właściwe wykorzystanie wiarygodnej formy informacji zwrotnej. Odpowiednia i wiarygodna, tj. odpowiednio czuła oraz zbieżna z podjętą czynnością informacja zwrotna jest zasadniczym czynnikiem wpływającym na proces kształtowania danej funkcji. Wykorzystanie platform do biofeedbacku daje możliwość efektywniejszego uzyskania właściwej informacji zwrotnej, niż jest to w stanie zapewnić sam terapeuta. Innym aspektem biofeedbacku jest to, że metoda ta wymaga pełnego zaangażowania pacjenta. Osoba poddana terapii musi w pełni świadomie chcieć uczestniczyć w tej formie leczenia.
Rozwój postawy to efekt stopniowej integracji napięcia mięśniowego w trakcie rozwoju mechanizmu odruchu postawy. Kształtowanie nawyku postawy nie jest związane ze wzmacnianiem poszczególnych grup mięśni posturalnych, lecz z integracją ich funkcji w reakcjach nastawczych i równowagi. Postawa ciała uwarunkowana jest wieloma czynnikami, w tym także regulacją ośrodkową, której jakość związana jest ze stopniowo rozwijającym się w ontogenezie mechanizmem odruchu postawy. Prawidłowo funkcjonujący mechanizm odruchu postawy zawiera zależne od siebie składowe, tj. prawidłowe napięcie mięśni posturalnych, prawidłowe unerwienie reciprokalne oraz prawidłowe wzorce posturalne i motoryczne.
W przypadku obniżonego napięcia mięśni posturalnych, mechanizm odruchu postawy nie rozwija się prawidłowo, a dzieci kompensują jego niedobory ustawiając poszczególne odcinki ciała w sposób ułatwiający funkcjonowanie w warunkach grawitacji. Podstawowym problemem jest hipotonia posturalna, która zaburza funkcjonowanie pozostałych składowych mechanizmu antygrawitacyjnego. Uzasadnia to stosowanie w reedukacji posturalnej ćwiczeń kształtujących i doskonalących prawidłowy nawyk postawy metodą zastępczego sprzężenia zwrotnego (biofe?edback) na platformie posturologicznej. Biofeedback dostarcza ćwiczącemu natychmiastowego wzrokowego lub słuchowego sprzężenia zwrotnego obrazującego czynności wykonywane w danej chwili na platformie.

Reedukacja posturalna na platformie Biodex Balance System.

     Proponowane ćwiczenia na platformie Biodex Balance System to odmiany tych stosowanych przed lustrem posturograficznym. Kształtowanie i doskonalenie nawyku postawy na platformie jest związane z integracją funkcji poszczególnych grup mięśni posturalnych w reakcjach nastawczych i równowagi. Osoba ćwicząca ma wgląd we własny system posturalny na podstawie widocznego na ekranie własnego COP.
     Kształtując prawidłowy nawyk postawy na platformie należy pamiętać, że wyróżnia się dwa rodzaje nawyków ruchowych: zamknięte (wewnętrzne) i otwarte (zewnętrzne), powstające w zależności od rodzajów bodźców wyzwalających ruchy. Z nawykami zamkniętymi spotykamy się wówczas, gdy bodźce wywodzą się ze środowiska wewnętrznego (własnego ustroju), a ruch odbywa się w stosunkowo stałych, niezmiennych warunkach (np. ćwiczenia na stabilnej platformie z wykorzystaniem sprzężenia prostego). Nawyki otwarte odnoszą się natomiast do ruchów, które są reakcją na bodźce zewnętrzne, a ich przebieg związany jest z wyborem działania, cechuje je duża zmienność i nieprzewidywalność (np. ćwiczenia na ruchomej platformie z wykorzystaniem sprzężenia zwrotnego).
      Mówiąc o uczeniu się czynności i opanowywaniu nawyków ruchowych Schmidt (1988) proponuje rozróżniać dwa rodzaje kontroli ruchów, które w pewnym stopniu odnoszą się do wspomnianych nawyków ruchowych zgodnie z zasadą otwartej i zamkniętej pętli. Pierwszy odnosi się do uczenia nawyków wewnętrznych i pozwala na wykonanie czynności ruchowych w sposób, w którym polecenia przekazywane do narządów odbiorczych są z góry ustalone, a ruch przebiega bez zmian, niemal zawsze tak samo, zgodnie z ustalonym programem (wzorcem). Drugi rodzaj, czyli kontrola o pętli zamkniętej odnosi się natomiast do kontroli nawyków otwartych. Ten rodzaj kontroli nawyków pozwala na uwzględnianie podczas wykonywania danej czynności zmian w warunkach zewnętrznych, wykrywanie błędów w wykonywanych ruchach i bieżące korygowanie ich parametrów (Juras 2003).
Biodex Balance System  jest prostym i skutecznym urządzeniem do oceny i reedukacji posturalnej w warunkach statyki i dynamiki. Uzyskany wynik może być archiwizowany, również w formie wydruku-raportu.
       
 Platforma Biodex Balance System umożliwia:
  • ocenę umiejętności utrzymania postawy na stabilnym podłożu tzw. równowaga statyczna (static balance)
  • ocenę umiejętności utrzymania postawy na niestabilnym podłożu tzw. równowaga dynamiczna (dynamic balance)
  • ocenę umiejętności utrzymania postawy w różnych kierunkach tzw. zakres stabilności (limits of stability)
  • przedstawienie obiektywnych danych (wskaźnika stabilności odchylenia w płaszczyznach strzałkowej i czołowej, czasu przebywania w różnych obszarach tzw. kwadrantach, stopnia odchylenia platformy, danych porównawczych w przypadku testowania  dwóch kończyn itd.)
  • ocenę stopnia niestabilności ciała, celem dobrania odpowiedniego obciążenia i stopnia trudności ćwiczenia (od łatwego do bardzo trudnego)
  • trening propriocepcji i równowagi z dostarczeniem informacji zwrotnej tzw. biofeedback (dostępna w czasie rzeczywistym informacja zwrotna, która jest niezbędnym elementem procesu reedukacji nerwowo ? mięśniowej)
  • ocenę równowagi i propriocepcji kończyn, wybranej kończyny i tułowia
  • kontrolę stopnia niestabilności podłoża (0-12) celem odpowiedniego doboru obciążenia ? (stopnia trudności) poprzez system aktywnych siłowników
  • pełną i obiektywną dokumentację stanu pacjenta i jego reedukacji posturalnej
  • porównanie uzyskanych wyników do zdrowej populacji lub tworzenie własnych norm dla specyficznej grupy
  • możliwość współpracy z systemem odciążenia BIODEX UWS (dynamiczne odciążenie, zabezpieczenie przed upadkiem)
  • łatwe przenoszenie i transport urządzenia za pomocą kółek.

DIAGNOSTYKA  w rehabilitacji:
  • Ocena FMS Funtional Movement Screen,
  • Badanie rozkładu obciążenia kończyn dolnych
  • badanie stabilności posturalnej
  • Badanie aktywności elektrycznej mięśni (s EMG)
 W terapii ponoć przydatne programy to:
 

  1.  Platforma balance game
  2. Kinesis
  http://www.ump.gwsh.eu/pliki/fizjoterapia/metody_biomechaniczne/2%20-%20Rownowaga%20i%20stabilnosc%20posturalna.pdf

poniedziałek, 17 października 2016

Z ŻYCIA WZIĘTE - MOJA CÓRKA JEST AUTYSTKA - AGATA BALOWSKA.


MOJA CÓRKA JEST AUTYSTKĄ.


 Nie mów tak. Jest po prostu inna. Wyrośnie – mówi rodzina.

Moja córka ma rozpoznany Zespół Aspergera i z niego nie wyrośnie zawsze będzie toczyła nierówną walkę  ze społeczną rzeczywistością, której nie rozumie. Uczy się jej, tak jak my uczymy się obcego języka, czy odmiennej kultury – zrozumie i wyćwiczy konieczne zachowania, ale nigdy nie będą one jej naturalną częścią.

   Kocham moją córkę i jednocześnie nienawidzę Zespołu Aspergera, bo przez niego nie mogę się do niej zbliżyć bez lęku, bez frustracji, bez rozpaczy.

Każdy dzień to rozpoczęty na nowo wysiłek wyłuskiwania dziecka z łupiny, w której jest zamknięte –  stoję przed nim i wołam :

- Halo! Tu jestem! Nie jesteś sama! Załóż buty!– a ona rozgląda się niewidzącym wzrokiem, szybuje daleko i dopiero podniesiony głos sprowadza ją na ziemię. – Nie krzycz -mówi. Pytam więc: Co miałaś zrobić? –  Umyć zęby? – odpowiada  pytaniem na pytanie, kompletnie zdezorientowana.
 Załóż buty, proszę. – Ok rzuca i biegnie do siostry wyrwać jej książkę; bo dla mojej córki istnieje w danej chwili tylko to, co znalazło się w jej umyśle, tak jak ta książka, którą nie chciała się podzielić z siostrą; reszta świata znika. Trzeba więc zacząć cały proces od nowa – Popatrz na mnie.
Załóż buty,  proszę.

I tak z każdą czynnością, każdego dnia.

Moja córka jest urocza, potrafi opiekować się dziećmi, współczuć innym, okazać miłość. Jest szalenie inteligentna i pochłania książki w zachłanny sposób. Ma fenomenalną pamięć, słownictwo i zdolności artystyczne, jest utalentowana zarówno humanistycznie, jak i w zakresie  przedmiotów  ścisłych. Języki  obce  to  dla   niej pestka.

 Jednocześnie nie potrafi nie wylizać talerza po jedzeniu, nie potrafi nie powtarzać w kółko  brzydkich słów, ograniczyć zmieniających się co jakiś czas tików – od mrugania oczami,
przez ciągnięcie nosem, chrumkanie. Nie potrafi nie wkładać palców do ust, popychać innych, krzyczeć, mówić głośno, choć sytuacja wymaga ciszy. Moja córka nie rozumie, dlaczego zwraca się jej uwagę, bo to inni prowokują ją swoim zachowaniem, a ona tylko reaguje -ktoś ją zaczepia, więc ona bije. Nie rozumie, że trzeba dostosować swoje reakcje do otoczenia.

W kinie lub autobusie mówi. Jak tu śmierdzi! Wyjdźmy stąd ! Mama, ja się zaraz zerzygam!
Kiedy przeżyje coś fascynującego i pochłaniającego ją, musi to odreagować. Zdobyłyśmy Luboń Wielki –  taka pierwsza świadoma wyprawa w góry na własnych nogach, z  poszukiwaniem szlaku, z pieczątką ze schroniska. Wysiłek fizyczny to duży problem dla mojego dziecka, ale jeszcze większym jest niepewność grawitacyjna –  lęk przed upadkiem na nierównej powierzchni spowodowany zaburzeniami równowagi.Atu wąska ścieżka,kamienie i korzenie, ślisko i stromo –   strach się bać! Szła powoli, czasem z asekuracją, ale doszła sama. Była dumna jak paw! Na drugi dzień urządziła piekło –
o wszystko awantura, wszystko to wina innych siostry, taty, moja. To sygnał –   było zbyt dużo wrażeń wczoraj. Dobrze wiedzieć, tylko żyć z tym trudno.


Dlatego za każdym razem, gdy coś planuję, zastanawiam się czy narażać ją i nas, rodzinę, na taki stres. A może pozwolić jej zostać w bezpiecznym świecie książek, gier i telewizora, a nie
narażać na taką frustrację i nadmiar bodźców? Tyle, że gdybym tak uczyniła, moje dziecko nie jeździłoby na hulajnodze i rowerze, co robi; nie weszłoby do basenu, a pływa; nie radziłoby sobie w szkole z kolegami i koleżankami, a ma przyjaciół i mimo trudności stawia czoło      o  trudnym społecznym sytuacjom.

Zespół Aspergera nie pozostawia mi wyjścia. Muszę podejmować niewygodne decyzje, znosić całodzienne awantury, społeczny wstyd, niechęć do własnego dziecka. Niektórzy mówią : Ona jest po prostu niemiła. A ja wiem, że moja córka jest autystką. Ma zdiagnozowany Zespół Aspergera, z którego nie wyrośnie, ale razem możemy jej pomóc, żeby żyło się jej łatwiej.  Dlatego proszę, nie osądzajcie innych po zachowaniu; spróbujcie ich  rozumieć. To bardzo ułatwi życie mojej córce i innym osobom z ZA .

 Agata Balowska

czwartek, 13 października 2016

ZAPISY EEG A .....

 OBECNOŚĆ PADACZKI

 TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ

 Okazuje się , że ok 30 % zdrowej populacji ma nieprawidłowy zapis EEG i nie ma objawów neurologicznych. Nieprawidłowy zapis EEG nie zawsze przesądza o istnieniu istotnej nieprawidłowości w mózgu i wcale nie musi świadczyć o występowaniu padaczki  i odwrotnie, prawidłowy zapis EEG nie przesądza o braku zaburzeń neurologicznych. Jakie są zatem dolegliwości neurologiczne? jaki jest stan kliniczny?
Mogą to być chwilowe zaniki świadomości, problemy z pamięcią , z koncentracją , zaburzenia emocjonalne w postaci wybuchów histerii, paniki czy agresji.
 Należy zaznaczyć, że padaczka nie zawsze wygląda klasycznie w postaci drgawek, ale może ona przebiegać pod postacią omdleń czy zaburzeń świadomości, choć w eeg nie widzi się ogniska zapalnego, ani zmian organicznych.

 Jeżeli chodzi o zapis samego EEG i rejestr fal  to:
  1.  podwyższony poziomy fal mózgowych Alfa i Theta odpowiada za:
  •  trudności w nauce –   co może powodować dezorganizację czynności mentalnych,
  •  kłopoty z koncentracją i uczucie senności 

       2. zwolnione fale w lewym czole i przyspieszone w czole prawym może sugerować depresję,

         3. Stres – fale Beta 2 (pasmo wysokiej Bety)

        4. mix szybkości fal tj. zwolnienie czynności mózgu, zwłaszcza w rejonach czołowo-centralnych,  
           głównie w lewej półkuli,
           natomiast w prawej obserwuje się zwiększone pobudzenie; przy ADHD może pojawić się w  
          nadmiar fal szybkich w przednich partiach mózgu,

    co owocuje 
    • zachowaniami impulsywnymi, 
    •       kompulsywnymi,
    •  buntowniczymi 
     charakterystycznymi dla ADD, ADH.

    Źródło: https://www.poradnia-konwaliowa.pl/dorosli/eeg-biofeedback/zaburzenie-a-fale-mozgu/


    MNC