Dla
ucznia z autyzmem może on pełnić ważną rolę. Jednak warto
zwrócić uwagę, że nie każdy uczeń z autyzmem wymaga takiej
asystentury. Zależy to od poziomu jego funkcjonowania i wyników
wielospecjalistycznej oceny funkcjonowania dokonanej na terenie
szkoły przez zespół tworzący IPET.
Nauczyciel-cień
wspomaga
integrację ucznia ze środowiskiem
osób pełnosprawnych. Uczy rówieśników prawidłowych zachowań
ułatwiających wchodzenie w wielopłaszczyznowe interakcje, utrwala
i generalizuje umiejętności zdobyte w szkole i domu.
Należy
zaznaczyć, iż proces włączania osób autystycznych w grupę
rówieśniczą jest bardzo powolny i zależy od wielu czynników.
Wszystkie kroki muszą być przemyślane i z góry zaplanowane.
Szansą na efektywny rozwój osoby niepełnosprawnej jest
zintegrowanie
oddziaływań terapeutyczno–edukacyjnych wszystkich środowisk, w
których ona przebywa.
Do określenia „terapeuta-cień” synonimami mogą być
określenia: nauczyciel-cień, asystent-cień, osobisty terapeuta
dziecka. Bez względu na nazwę wszyscy oni pełnią jedną funkcję
– są „adwokatami” uczniów, którzy z uwagi na swoje
zaburzenie nie są w stanie w czytelny
i jasny sposób zakomunikować swoich potrzeb i myśli.
Ich
pracy przyświeca ten sam cel, wyposażenie
ucznia z niepełnosprawnością w takie umiejętności, które
pozwolą na zdobycie jak największej samodzielności.
Tylko podejście
holistyczne osób pracujących z dzieckiem autystycznym
może przynieść oczekiwane rezultaty i zniwelować ewentualne
szkody płynące z niejednolitego oddziaływania na dziecko.
Zadnia
terapeuty-cienia/nauczyciela-cienia/asystenta-cienia przebywającego
z dzieckiem autystycznym w klasie można rozdzielić na kilka
płaszczyzn.
- Pierwsza z nich to praca z nauczycielami i rodzicami oraz praca z dzieckiem, nie zapominając o kontekście relacji z klasą. Warunkiem efektywnej pracy jest określenie na początku zasad współpracy między asystentem, a nauczycielem prowadzącym, ewentualnie nauczycielem wspomagającym.
- Drugą płaszczyzną działania terapeuty-cienia jest praca z dzieckiem autystycznym w klasie. Praca asystenta-cienia z dzieckiem ma na celu niwelowanie deficytów jakie łączą się z tym zaburzeniem, a określone są w kryterium diagnostycznym DSM IV:
1.
jakościowe zaburzenia interakcji społecznych,
2.
jakościowe zaburzenia w komunikowaniu się,
3.
ograniczone, powtarzające się i stereotypowe wzorce zachowań,
zainteresowań i aktywności.
Wszystkie
zadania terapeuty w dużej mierze zależą do tego, na jakim poziomie funkcjonowania jest dziecko, z czym sobie radzi, a z czym ma
problemy.
Terapeuta
–cień poprzez ćwiczenia wykonywane w domu z dzieckiem kształtuje
nowe umiejętności, które następnie powtarza, utrwala w szkole.
Jednocześnie
obserwując dziecko w środowisku szkolnym jest w stanie określić
jego deficyty w dostosowaniu się do danego otoczenia.
Takiej
możliwości nie ma prowadząc terapię jedynie w warunkach domowych.
Jednocześnie nie
istnieje taka możliwość, aby nauczyciele w szkole pracowali z
dzieckiem autystycznym w taki sposób jak nauczyciel
-cień,
chociażby ze względu na brak czasu i konieczność pracy z dużą
grupą dzieci wymagającą równie indywidualnego podejścia.
Warto,
aby osoba, która chce być nauczycielem-cieniem
posiadała:
1.
wykształcenie obejmujące wiedzę w zakresie oligofrenopedagogiki,
2.
szczegółową wiedzę na temat danego zaburzenia i rozumienie
inności zachowań uczniów z autyzmem,
3.
znajomość metod terapii, edukacji i rehabilitacji osób
niepełnosprawnych,
4.
szeroko rozumiane umiejętności komunikacyjne i zdolności
empatyczne
5. znajomość
hierarchii potrzeb dziecka i umiejętności prakseologiczne
(umiejętność osiągania założonych celów).
Brak
terapii w polskim systemie edukacji powoduje, że wyłączamy z życia
społecznego ogromną grupę rodzin z dziećmi z autyzmem i
marnotrawimy szanse na przygotowanie ich do niezależności.
Nauczyciel
terapeuta specjalista terapii dzieci i młodzieży z autyzmem i z
ZA
będzie
prowadził zajęcia dydaktyczno- wychowawcze, terapeutyczne i
opiekuńcze z dziećmi i młodzieżą z tym rodzajem
niepełnosprawności w: przedszkolach, szkołach podstawowych,
gimnazjach, liceach, szkołach przysposabiających do pracy, szkołach
zawodowych, ośrodkach szkolno-wychowawczych; przygotowuje uczniów z
autyzmem i zespołem Aspergera do pełnego uczestnictwa w życiu
społecznym.
Zadania
zawodowe zostały opisane we wniosku o utworzenie zawodu nauczyciela
terapeuty.(szukam tego wniosku)
Realizację
tych założeń umożliwia także Karta Nauczyciela, w której Art
71b
w
punkcie 2 mówi: w zależności od rodzaju niepełnosprawności (...)
organizuje się kształcenie i wychowanie, które stosownie do
potrzeb umożliwia naukę w dostępnym dla nich zakresie,
usprawnianie zaburzonych funkcji, rewalidację i resocjalizację oraz
zapewnia specjalistyczną pomoc i opiekę.
Z
kolei asystent nauczyciela dziecka z autyzmem i z ZA ma
wspierać integrację dzieci z tym rodzajem niepełnosprawności,
zapewniać pomoc psychologiczno-pedagogiczną uczniom wymagającym
szczególnego wsparcia ze względu na problemy wynikające z
zaburzenia rozwoju, w celu zniwelowania zachowań niepożądane i
nabywania zachowań adaptacyjnych.
Pełni
rolę terapeuty cienia. Zadania zawodowe asystenta nauczyciela
dziecka z autyzmem i z ZA zostały opisane we wniosku o utworzenie
zawodu nauczyciela
terapeuty
.
Iloraz
inteligencji naszych dzieci mieści się w normie, najczęściej
ponadprzeciętnej i wysokiej, co
powoduje, że system wsparcia jest dla nich nieadekwatny.
Nie
potrzebują bowiem form pracy charakterystycznych dla rewalidacji tj.
zajęć korekcyjno-kompensacyjnych, dydaktyczno- wyrównawczych.
Potrzebują
oddziaływań terapeutycznych w zakresie:
zaburzeń
komunikacji (brak opóźnienia rozwoju mowy, ale widoczne
ograniczenia
w
zakresie zdolności do inicjowania i/lub podtrzymywania
rozmowy/dialogu, nieporozumienia w kontakcie interpersonalnym,
perfekcjonizm wypowiedzi, zaburzenia prozodii, nadmierne konkretne
rozumienie języka),
zaburzeń
rozwoju społecznego (zachowania oporowe, trudności w
nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji rówieśniczych,
nieprzestrzeganie reguł społecznych, często wtórnie, na skutek
niezrozumienia w grupie rówieśniczej i braku adekwatnego wsparcia
pojawiają się agresja, depresja, zaburzenia lękowe o charakterze
fobii itp., niekontrolowane, specyficzne zachowania, ruchy),
stereotypowych
zachowań i specyficznych zainteresowań (m.in. przywiązanie
do
rutyny, wymaganie niezmienności, fiksacje).
W
terapii uczniów z ZA chodzi głównie o uczenie zachowań społecznie
akceptowanych, poprzez pracę nad umiejętnościami komunikacji i
społecznymi, co może się odbywać wyłącznie poprzez intensywną
pracę terapeutyczną na zasadzie "cieniowania" dziecka.
Terapia
cienia polega na stworzeniu indywidualnego systemu motywacyjnego oraz
stosowaniu podpowiedzi manualnych i werbalnych, aby dziecko miało
możliwość uczenia się umiejętności społecznych i
komunikacyjnych oraz stopniowo prowadzi do nabywania niezależności
w codziennym funkcjonowaniu.
Polecam:
http://jestemza.weebly.com/uploads/3/1/5/0/31502101/list_do_ministerstwa-kluzik-kwiecien.pdf
http://www.wszystkojasne.waw.pl/
http://www.wszystkojasne.waw.pl/
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz